Žana Pejanović
DESPOTI I NJIHOVI DEMONI
Figura oca u istorijskoj drami srpskog predromantizma i romantizma
Biblioteka „Sinteze“, knjiga 14
Urednik dr Zoran Đerić
Sterijino pozorje, Novi Sad 2019. – 340 str. – ISBN 978-86-85145-68-1
Dr Žana Pejanović argumentovano obrazlaže rezultate dijahronijskog i sinhronijskog istraživanja srpske istorijske drame 19. veka. Pažljiva selekcija relevantne istraživačke građe bila je dobra polazna tačka za sveobuhvatnu analizu figure oca kao nedovoljno proučenog tematsko-motivskog, čak i žanrovskog fenomena. Uprkos izuzetno obimnoj građi koja je nastala tokom jednog veka (verovatno najznačajnijeg i najdinamičnijeg u rađanju i razvoju srpske drame), rezultati istraživanja dati su logično, jasno i pregledno. U završnom prikazu autorka se opredelila za sintezu širokog spektra književnoistorijskih tumačenja srpske dramske književne građe, uz poseban osvrt na rezultate koje je dalo proučavanje tipologije likova očeva-despota, kao „reprezentativnih“ nosilaca moralno-etičkih vrednosti (konzervativne) patrijarhalne zajednice.
Smatramo da će rezultati istraživačkog rada dr Žane Pejanović doprineti preciznom identifikovanju nedovoljno proučenih problemskih linija dodira među istorijskim dramama srpskog predromantizma i romantizma, uz poseban osvrt na njihovu tematsku homogenost, ispoljenu kroz izuzetno kompleksan odnos srpskih pisaca prema figuri oca, čiji je status ključnog protagoniste u gotovo svim analiziranim delima – prema tumačenju dr Žane Pejanović – ne samo posledica svesti autora o tada aktuelnom horizontu očekivanja pozorišne i čitalačke publike, nego i dokaz o „diskretnom“ kulturološkom i socijalnom uticaju patrijarhalne tradicije na oblikovanje primarne tematske ravni u predromantičarskim i romantičarskim dramskim tekstovima.
prof. dr Radoslav LJ. Eraković
O autorki
Žana Pejanović (Novi Sad, 1972), profesor srpske književnosti i jezika.
Magistarski rad „Snovi u prozi Laze Kostića“ odbranila je 2010. na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu, gde brani i doktorsku disertaciju „Figura oca u istorijskoj drami srpskog predromantizma i romantizma“ 2018.
Dva njena teksta „LJubavi Laze Kostića“ i „Pesmotvorka i spisateljka“ objavljena su u časopisu Philologia mediana, godišnjaku za srpsku i komparativnu književnost Filozofskog fakulteta Univerziteta u Nišu.
Stručna monografija Srpska knjiga u srednjem veku čuva se u biblioteci Matice srpske.
Živi i radi u Novom Sadu.