24. JUGOSLOVENSKE POZORIŠNE IGRE
13. – 20. april 1979.
Dušan Jovanović
OSLOBOĐENJE SKOPLJA
režija Ljubiša Ristić
Radna zajednica „Oslobođenje Skoplja“, Zagreb
Novost koju Oslobođenje Skoplja unosi u našu dramsku književnost je u tome što to više nije, u glavnom toku, slika revolucije viđena očima revolucionara i boraca koji su je stvarali, nego slika rata, razaranja i stradanja viđena očima dece onih koji ratuju, generacije svedoka ratnih strahota i, u mnogim prilikama, žrtava u nepoštednom sukobu dva sveta. To je doživljaj revolucije s njene periferije, s položaja bespomoćnog posmatrača, svedoka i paćenika, izrazito antiherojska slika revolucije. Ali ipak je reč o onima čija je sudbina neraskidivo vezana sa sudbinom revolucije, i o jednoj, među drugim mogućim, viziji revolucije i oslobođenja…
Ljubiša Ristić je slobodno skraćivao i raspoređivao fragmente-prizore teksta i naglašeno pravio predstavu prema sopstvenom ukusu i meri. Isticao je lirsko, poetično, slikovito i čovečno, pa i tamo gde ih u delu nema. Za ambijent predstave odabrao je staro gradsko dvorište u središtu Novog Sada…
Ristić i Jovanović su se ovom predstavom sreli na najsrećniji način i postigli možda nedostižan umetnički efekat Oslobođenja Skoplja. To je bila najlepša predstava na ovogodišnjem Pozorju. Ristić je ispoljio bujan rediteljski talenat, koji utoliko više dolazi do izražaja ukoliko reditelj, sazrevajući, čisti predstavu od prenagomilanosti, krajnosti I preterane upotrebe spoljnih efekata.
Dušan POPOVIĆ